28 ธ.ค. 2564

QuantumIT 2021 - Quantum Self-Quarantine Year - ไอทีควอนตัมประจำปี ๒๕๖๔ ปีแห่งการกักตนเอง

ผลของ “ควอนตัมเพื่อการโฆษณา” ได้สร้างปัญหาจากความเกินจริงเหล่านั้นมาอย่างยาวนานหลายปี ... ค.ศ.2021 นี้ยังคงหนักหน่วงและเป็นปีที่สอดคล้องกับภาวะโรคระบาดไวรัสโคโรนา (COVID19) ที่มีการประกาศล็อกดาวน์และการกักตัวของผู้ติดเชื้อทั่วโลก เช่นเดียวกัน ข่าวความสับสนหรือการสะดุดขาตนเองจากการโฆษณาเกินจริงของหน่วยงาน บุคคล และสำนักข่าวต่าง ๆ ปรากฏขึ้นอย่างแจ่มชัดในปีเดียวกันนี้ วงการไอทีควอนตัมจำต้องหันหลังกลับมาทบทวนตนเองและหาทางเยียวยาแก้ไข จึงเสมือนเป็นปีแห่งการกักตนเอง จากการติดเชื้อโฆษณาเกินจริงทั้งด้าน

การคำนวณเชิงควอนตัม (Quantum Computing: QC)

จากที่โฆษณาเกินจริงมาเป็นเวลานานกับทั้ง “อุตมภาพเชิงควอนตัม” (quantum supremacy) และจำนวนคิวบิต (qubit) ที่เพิ่มขึ้นแม้อ้างว่าศักยภาพจะเลยขอบเขตเครื่องคำนวณบนโลกอื่นใดได้แล้วตั้งแต่ปี ค.ศ.2019 โดยกูเกิล และยังคงสูงขึ้นต่อเนื่องเรื่อย ๆ ตลอดมา แต่ทั้งหมดนั้นยังไม่สามารถส่งผลตรงถึงการใช้งานจริง สังคมยังไม่มีโอกาสสัมผัสหรือเข้าถึงได้ในระดับคำอวดอ้างนั้น

รวมทั้ง “คำขู่” ต่าง ๆ เพื่อการได้มาซึ่งงบประมาณวิจัยและการลงทุน เช่น รหัสลับที่มีใช้งานอยู่แม้จะแข็งแกร่งเพียงไรจะถูกทำลายลงได้ด้วยความสามารถของคอมพิวเตอร์ควอนตัม เป็นต้น ทว่า กลับไม่เคยปรากฏมีหน่วยงานใดพิสูจน์หรือแสดงกิจกรรมตามคำขู่ดังกล่าวได้จริง แม้กระทั่งหน่วยงานความมั่นคง (NSA) ของสหรัฐฯ เองก็ตาม กอปรข่าวการถอยหลังกลับไปตรวจสอบผลงานวิจัยของบริษัทยักษ์ใหญ่ไอทีดังกับการค้นพบ (breakthrough) หลักการการคำนวณเชิงควอนตัมใหม่บนพื้นฐานวัสดุพิเศษ (topology) ที่เผยแพร่ออกไปแล้ว ข่าวการย้อนกลับมาตรวจสอบจึงทำให้ความเชื่อมั่นของสังคมต่อสาขาการคำนวณสุดลึกล้ำนี้ลดถอยลงอีกขั้น

ตอกย้ำด้วยคำพูดของนักวิจัยจากกลุ่มที่มีความก้าวหน้าสูงสุดของประเทศจีน (USTC) เอง

หรือ แม้แต่ปรมาจารย์คนดังผู้เคยให้ข่าวเป็นกลุ่มแรกเรื่อง quantum supremacy (สหรัฐฯ )

เนื่องจากเมื่อมีการซักถามและทวงถามบ่อยครั้ง ปี ค.ศ.2021 นี้ จึงปรากฏการออกมาให้ข่าวที่ต่างไปจากเดิมและขัดกับวาทะของตนเองปีก่อน ๆ หน้า แม้จะเป็นความพยายามแก้เกี้ยวด้วยการทักเตือนผู้อื่นเรื่องการโฆษณาเกินจริงแทนที่ตนเองก็ตาม คำพูดจากกลุ่มงานแถวหน้าทั้งสองของโลกจึงเป็นการย้อนแย้งกับสิ่งที่ตนเองหรือกลุ่มงานเคยให้ข่าว ได้ทำให้สังคมไอทีควอนตัมมั่นใจมากขึ้นว่าสาขานี้ยังอยู่ในสภาวะ “ควอนตัมเพื่อการโฆษณา” อย่างหนักหน่วง และปฏิเสธไม่ได้เลยว่าข่าวเกินจริงที่สื่อมวลชนนำมาเสนอต่อนั้น ส่วนใหญ่มีต้นกำเนิดมาจากกลุ่มวิจัยหรือคนดังแถวหน้าในวงการการคำนวณควอนตัมเสียเองดังเช่นสองกลุ่มวิจัยข้างต้น

การสื่อสารเชิงควอนตัม (วิทยาการรหัสลับ) Quantum Cryptography (QKD หรือ Quantum Key Distribution)

หลังจากที่บริษัทยักษ์ใหญ่ไอทีญี่ปุ่นออกข่าวใหญ่โตเมื่อปีก่อนหน้าว่า รหัสลับควอนตัม (QKD) คือหนึ่งเทคโนฯที่มีจะสร้างเม็ดเงินหลายพันล้านกับตลาดหลายหมื่นล้านในสิบปี แม้ว่าไม่เคยปรากฏมีอุตสาหกรรมไอทีแห่งใดเข้าร่วมด้วยหรือมีการประยุกต์จริงจังแต่อย่างใดแต่กลับให้ข่าวใหญ่เช่นนั้นออกมาโดยไม่มีข้อมูลอ้างอิง จนในที่สุดปี ค.ศ.2021 นี้จึงเป็นที่กระจ่างแล้ว ด้วยข่าวการแตกตัวเองของบริษัทดังกล่าว พร้อมกับการถูกวิพากษ์ว่าเกิดจากเหตุวิกฤตการเงินขององค์กรจากการขาดซึ่ง “ธรรมาภิบาล” ซึ่งส่งผลเสียต่อบริษัทเองต่อเนื่องมา เป็นการตอกย้ำว่าตลาดมูลค่าสูงที่เคยให้ข่าวพิลึกออกมาเช่นนั้น คือ “ควอนตัมเพื่อการโฆษณา” โดยแท้จริงโดยเกิดขึ้นในช่วงสภาวะวิกฤตของบริษัท อีกทั้งท้ายปี ค.ศ. 2021 ยังปรากฏข่าวเพิ่มที่ได้เปลี่ยนบทบาทหลักก่อนหน้าจาก รหัสลับควอนตัม (QKD) ไปให้สนใจการคำนวณควอนตัมแทนเสียแล้ว

อีกทั้งวงการสาขานี้ ยังปรากฏข่าวการนำรหัสลับควอนตัมไปประยุกต์กับระบบโทรศัพท์เคลื่อนที่ 5G ทั้งของ บริษัทที่เข้าตลาดหุ้นเซี่ยงไฮ้ และจากสำนักสร้างข่าวที่อ้างว่าโทรศัพท์เคลื่อนที่ 5G สัญชาติเกาหลีใต้ว่ามี QKD บรรจุใช้งาน แม้บริษัทผู้ผลิตเองนำเสนอเพียง ชิปตัวกำเนิดจำนวนสุ่ม (QRNG) เท่านั้น (วีดีโอสรุป)

ซึ่งเพียงต้นกำเนิดสองข่าวดังแต่ห่างไกลความจริงสองกลุ่มข้างต้นในปี ค.ศ.2021 นี้ ได้ทำให้วงการที่มีวาระหลักเพื่อการสร้างวิทยาการและพัฒนาบุคลากรแต่ยังห่างไกลจากโลกการประยุกต์ใช้งานได้จริงทั่วไปสาขานี้ ถูกกล่าวถึงด้านลบอย่างมากกระทั่งไปสู่ระดับของการสร้างข่าวลวงโลกกันแล้ว

และที่สำคัญ เกิดปรากฏการณ์ตอกย้ำโดยหน่วยงานด้านความมั่นคงไซเบอร์ของทั้งสหราชอาณาจักรและสหรัฐฯ (NCSC & NSA) ซึ่งได้ออกประกาศซ้ำแบบกระชับ เข้าใจง่าย รวมถึง คำถามคำตอบที่พบบ่อย (FAQ) โดยยืนยันว่า